asin

Cebuano word: asin

1. Part of speech, meaning, usage, and example sentences

Part of speech — Noun – “salt.”

Meaning & use — Common table salt for cooking and preserving; figuratively, anything that adds “flavor of life.”

• Nagkulang sa asin ang sabaw. – The soup lacks salt.
• Gipreserba nila ang isda gamit og asin. – They preserved the fish with salt.
• Ayaw isubra ang asin kay taas ang presyon sa dugo. – Don’t overdo salt because it raises blood pressure.
• Natagak ang asin sa lamesa, gilimpyohan dayon. – Salt spilled on the table and was cleaned immediately.
• Gibaylo nila ang lana sa asin sa barter fayr. – They traded oil for salt at the barter fair.

2. Singular & plural forms

• Singular: asin (mass noun)
• Plural / kinds: mga klase sa asin (kinds of salt); quantities by unit: usa ka kilo nga asin.

3. Where it fits in a sentence

• Subject: Putî ang asin sa kusina. – The salt in the kitchen is white.
• Object: Idugang ang asin sa karaon. – Add salt to the dish.
• Prep. phrase: Nagpahimutang sila og asin sa garapon nga airtight – They stored salt in an airtight jar.

4. Common collocations

• putîng asin – white salt
• asin-bato – rock salt
• dagat-asin – sea salt
• mahal nga asin – expensive salt
• tulo ka kutsara asin – three tablespoons of salt

5. Detailed usage notes

• Measurement words: kutsarita, kutsara, kilo, gramo.
• Verb pairs: dugang (add), timpla (season), preserba (preserve), luto (cook).
• Idiom: “asin sa kinabuhi” – the “salt of life,” meaning excitement or zest.
• Health: asin sa dugo (blood salt) refers to electrolytes.

6. Common mistakes

• Redundant plural: duha ka mga kilo asin ✗ → duha ka kilo asin ✓.
• Noun-first in neutral clauses: Asin mahal karon ✗ → Mahal karon ang asin ✓.
• Confusing asin (salt) with asing (verb form of “to strain” in some dialects).

7. Five useful conversational phrases

1. Pila ka kutsara’ng asin imong gi-dugang? – How many spoons of salt did you add?
2. Palihog ko’g pasa sa asin. – Please pass the salt.
3. Pu-ede ka mo-palit og asin sa tindahan sa kanto. – You can buy salt at the corner store.
4. Kuhaa ang asin kung mag-marinate ta og karne. – Get the salt when we marinate meat.
5. Gamay ra ka’g asin kon high blood ka. – Use only a little salt if you have high blood pressure.

8. Five short conversation exchanges

1. Q: Nakapuno na ka og asin sa dispenser?
   A: Oo, napuno na hangtod sa tumoy. – Yes, I filled it to the top.
2. Q: Lami ba ang popcorn kung walay asin?
   A: Dili kaayo, medyo tabang man. – Not much; it’s rather bland.
3. Q: Asa nimo gibaligya ang baroto nga asin?
   A: Sa merkado sa lungsod kada Sabado. – At the town market every Saturday.
4. Q: Nasubrahan ba nimo og asin ang utan?
   A: Oo, pasayloa, akong idugang ug tubig. – Yes, sorry; I’ll add more water.
5. Q: Makadaut ba ang dako’g konsumo sa asin?
   A: Oo, makapataas og blood pressure kon sobra-sobra. – Yes, too much can raise blood pressure.

9. Multiple-choice dialogue questions

Each question (Q) is answered by three declarative sentences that all contain the word asin. One sentence has correct Cebuano word order; two are intentionally incorrect.

Q1. Gidugang ba nimo ang asin sa sabaw?
A. Asin gidugang nimo sa sabaw.
B. Gidugang nimo ang asin sa sabaw.
C. Nimo gidugang sa sabaw ang asin.

Q2. Nag-palit ba sila og asin kagahapon?
A. Nag-palit sila og asin kagahapon.
B. Kagahapon nag-palit sila og asin.
C. Sila og asin nag-palit kagahapon.

Q3. Tamis ba gihapon kung walay asin?
A. Tamis gihapon kung walay asin.
B. Walay asin tamis gihapon.
C. Kung walay asin tamis gihapon.

Q4. I-butang ba niya ang asin sa garapon dayon?
A. I-butang niya ang asin sa garapon dayon.
B. Sa garapon dayon ibutang niya ang asin.
C. Asin i-butang niya dayon sa garapon.

Q5. Walay ba asin sa kusina karon?
A. Walay asin sa kusina karon.
B. Sa kusina karon walay asin.
C. Asin walay sa kusina karon.

Answer key

1. Correct: B.
   Reason: Verb Gidugang first, agent nimo next, object phrase last.
   A: Object precedes verb. C: Agent before verb.
2. Correct: A.
   Reason: Verb-initial neutral order.
   B: Time phrase fronted (acceptable but we choose A for key). C: Subject/object scramble.
3. Correct: A.
   Reason: Predicate adjective Tamis first; clause stays grammatical without subject phrase.
   B, C: Word order unnatural / predicate missing at start.
4. Correct: B.
   Reason: Location phrase can be fronted; verb ibutang still follows quickly, predicate remains intact.
   A: Verb pattern repeats earlier items; C: Object fronted.
5. Correct: A.
   Reason: Negative predicate Walay asin leads, location phrase follows.
   B, C: Location or noun placed before predicate, less neutral.