subay

Cebuano Word Focus: subay

1. Part of Speech, Meaning, and Example Sentences

• Part of speech: Preposition / adverbial marker (sometimes used like a conjunction in formal writing)
• Core meaning: “in accordance with / along / following” – shows that an action or idea follows a line, rule, or reference.

Example sentences

1. Gibuhat ang plano subay sa balaod. – “The plan was made in accordance with the law.”
2. Lakaw ta subay sa baybayon. – “Let’s walk along the shoreline.”
3. Nag-desisyon siya subay sa tambag sa doktor. – “She decided following the doctor’s advice.”

2. Key Points When Learning subay (as a linker)

• It links a main action to a reference point (rule, path, advice).
• Usually followed by “sa” + noun phrase (subay sa polisiya, “according to the policy”).
• In very formal texts it can precede a whole clause (subay sa giingon sa mayor…).
• Avoid doubling it with other cause/result markers like busa or kay in the same phrase.
• Pronunciation: /ˈsu.baj/ – light stress on the first syllable.

3. Common Collocations

• subay sa balaod – according to the law
• subay sa dalan – along the road
• subay sa plano – following the plan
• subay sa gilatid – as laid out
• subay sa payo – in line with advice

4. Typical Position in a Sentence

Main clause + subay sa + reference

Maghimo ta og aksiyon subay sa resulta sa imbestigasyon.

Leading phrase (formal):

Subay sa resulta sa imbestigasyon, maghimo ta og aksiyon.

5. Five Conversational Phrases

1. Buata ang report subay sa template. – “Make the report following the template.”
2. Molihok ta subay sa schedule. – “We’ll act according to the schedule.”
3. Lakaw lang subay sa pedestrian lane. – “Walk only along the pedestrian lane.”
4. Ayaw palabag; lihok subay sa balaod. – “Do not violate; act in line with the law.”
5. Ang bayad buhaton subay sa kontrata. – “The payment will be done as per the contract.”

6. Five Short Dialogues Using subay

1. A: Unsaon pag-layout ani?
   B: Buhata subay sa gi-email nga guide.
   – “How do I lay this out?” / “Do it according to the guide emailed.”
2. A: Asa ta moagi?
   B: Mosubay ta sa bag-ong footpath.
   – “Where will we pass?” / “We’ll follow the new footpath.”
3. A: Sigurado ka sa presyo?
   B: Oo, subay sa listahan sa supplier.
   – “Are you sure about the price?” / “Yes, as per the supplier’s list.”
4. A: Unsay basihan sa grading?
   B: Subay sa rubrics nga gihatag sa maestro.
   – “What’s the basis for grading?” / “According to the rubrics given by the teacher.”
5. A: Legal ba ni?
   B: Legal, subay sa lokal nga ordinansa.
   – “Is this legal?” / “Yes, according to the local ordinance.”

7. Multiple-Choice Dialogue Questions

Q1. Naghimo ba ka sa report subay sa template?
A. Naghimo ko sa report subay sa template.
B. Report subay sa naghimo template ko sa.
C. Sa report naghimo ko template subay sa.

Q2. Milakaw ba sila subay sa baybayon?
A. Subay sa baybayon sila milakaw.
B. Baybayon milakaw sila subay sa.
C. Milakaw sila subay sa baybayon.

Q3. Gi-adjust ba nimo ang plano subay sa bag-ong datos?
A. Bag-ong datos subay sa gi-adjust ang plano nimo.
B. Gi-adjust nako ang plano subay sa bag-ong datos.
C. Subay sa bag-ong datos gi-adjust nimo ang plano.

Q4. Giplano ba ang ruta subay sa traffic advisory?
A. Ruta sa traffic subay giplano ba advisory ang.
B. Giplano ang ruta subay sa traffic advisory.
C. Subay sa traffic advisory giplano ang ruta.

Q5. Nagdesisyon ba ka subay sa payo sa doktor?
A. Nagdesisyon subay sa ko payo sa doktor.
B. Subay sa payo sa doktor nagdesisyon ko.
C. Nagdesisyon ko subay sa payo sa doktor.

Answer Key & Explanations

• Q1 – A – Proper order: subject-verb first, then subay sa phrase.
• Q2 – C – Declarative clause keeps verb + subay sa location intact.
• Q3 – B – Action stated, followed by reference; others mis-order.
• Q4 – C – Leading subay sa phrase, then main clause; A is nonsense, B acceptable but we set C as correct for variation.
• Q5 – C – Subject-verb first, subay sa advice after; other options break word order.