ako

日本語の説明は英語の後にあります。

Vocabulary information: ako

• Part of speech: Personal pronoun
• Pronunciation: [ʔaˈko]
• English meaning: I / me
• Function: First person singular subject pronoun in Cebuano

Usage

“Ako” is used to refer to the speaker themselves, just like “I” or “me” in English.

Common functions:

• As the subject of a sentence:
  → Ako si Maria. = “I am Maria.”
• To emphasize the doer of the action:
  → Ako ang magluto. = “I will be the one to cook.”
• Contrast with “ko”:
  → ako is the full form, often used at the start of a sentence.
  → ko is the shortened or enclitic form used after verbs.
  → Example: Magluto ko. = “I will cook.”

Common expressions and collocations

Example Sentences

Ako si Ken.

→ “I am Ken.”

Ako ang magluto ug panihapon karong gabii.

→ “I will be the one to cook dinner tonight.”

Gusto nako nga motabang nimo.

→ “I want to help you.”

Practice: Insert “ako” or “ko” in the correct place

Instructions:

Each sentence is missing either “ako” or “ko”, but the sentence is written fully without blanks.
Your task: Identify the correct word and its proper position to make the sentence grammatically correct and natural in Cebuano.

Sentences:

1. Ang mopalit ug gatas unya.
2. Mopalit ug pan karon buntag.
3. Ang nagsulat sa mensahe.
4. Nag-andam ug panihapon para sa pamilya.
5. Ang mudala sa regalo para nimo.

Answers and Explanations:

1. Ako ang mopalit ug gatas unya.
   → “I will be the one to buy milk later.”
   → Use ako at the beginning to emphasize the subject (“I”).
2. Mopalit ko ug pan karon buntag.
   → “I will buy bread this morning.”
   → Use ko after the verb “mopalit” as the subject.
3. Ako ang nagsulat sa mensahe.
   → “I wrote the message.”
   → Emphasizing that you are the one who wrote it, so ako goes at the start.
4. Nag-andam ko ug panihapon para sa pamilya.
   → “I prepared dinner for the family.”
   → Ko is used after the verb “nag-andam”.
5. Ako ang mudala sa regalo para nimo.
   → “I will be the one to bring the gift for you.”
   → Subject emphasis again, so use ako at the start.

語彙情報

• 単語：ako
• 発音：[ʔaˈko]（アコ）
• 品詞：人称代名詞（主格・単独で使うと「私」）
• 英語訳：I / me
• 日本語訳：私／わたし

用途・文法解説

ako は、「話し手自身（私）」を指す一人称単数代名詞です。

主な使い方：

• 主語として使う：「Ako si Maria.（私はマリアです）」
• 強調として使う：動詞の前や後ろで「私が〜する」のように強調する
• 短縮表現の一部：「Mopalit ko.」のように、「ako」→「ko」に変化することもあります（ko は目的語形・主格縮小）

よくある誤解・注意点

• ako ≠ ko：「ako」は文頭や単独で使う主格、「ko」は動詞の後ろに置かれる縮約主格。
  • 例：Ako ang magluto.（私が料理する）vs. Magluto ko.（私が料理する）

よく使われる組み合わせ

例文

Ako si Ken.

• 意味：私はケンです。
• チャンク分け：Ako / si Ken.
• 品詞分解：
  • Ako（代名詞：私）
  • si（主格マーカー：人名の前に置く）
  • Ken（固有名詞：人名）

Ako ang magluto ug panihapon karong gabii.

• 意味：今晩の夕食は私が作ります。
• チャンク分け：Ako ang magluto / ug panihapon / karong gabii.
• 品詞分解：
  • Ako（代名詞：私）
  • ang（主語マーカー）
  • magluto（動詞：料理する・未来志向）
  • ug（目的語マーカー）
  • panihapon（名詞：夕食）
  • karong gabii（時間句：今晩）

Gusto nako nga motabang nimo.

• 意味：私はあなたを手伝いたい。
• チャンク分け：Gusto / nako / nga motabang / nimo.
• 品詞分解：
  • Gusto（名詞：好み・願望）
  • nako（代名詞：私の／私が）
  • nga（接続詞）
  • motabang（動詞：助ける）
  • nimo（代名詞：あなたを）

練習問題：「ako」または「ko」を正しい位置に入れなさい（文は変更不可）

1. Ang mopalit ug gatas unya.
2. Mopalit ug pan karon buntag.
3. Ang nagsulat sa mensahe.
4. Nag-andam ug panihapon para sa pamilya.
5. Ang mudala sa regalo para nimo.

正解と解説

1. Ako ang mopalit ug gatas unya.
   →「私が牛乳を買うんです」：主語を強調するので ako を文頭に。
2. Mopalit ko ug pan karon buntag.
   →「私は今朝パンを買います」：動詞のあとなので ko。
3. Ako ang nagsulat sa mensahe.
   →「そのメッセージを書いたのは私です」：強調で ako を文頭に。
4. Nag-andam ko ug panihapon para sa pamilya.
   →「私は家族のために夕食を準備しました」：動詞のあとで ko。
5. Ako ang mudala sa regalo para nimo.
   →「あなたへのプレゼントを持っていくのは私です」：主語の強調なので ako。