adlaw

Cebuano Word: adlaw — day; the period of 24 hours or the daylight sun depending on context

1. Part of Speech, Meaning, Usage, and Example Sentences

• Part of speech: noun
• Two core meanings:
  1. Day (calendar unit) – a full 24-hour period.
  2. Sun / daylight – the heavenly body or sunlight in poetic or rural speech.
• Usage examples:
  • Ang adlaw Lunes nagsugod na. — “The day Monday has already begun.”
  • Init kaayo ang adlaw karon sa udto. — “The sun is very hot at noon today.”

2. Singular & Plural Forms

3. Where You Would Use the Word in a Sentence

• Subject: Ang adlaw molubog alas-sais. — “The sun sets at six.”
• Object: Gihapon niya ang adlaw sa kalendaryo. — “She crossed out the day on the calendar.”
• Temporal modifier: Sa sunod adlaw — “the next day.”

4. Common Collocations

• maayong adlaw — good day / hello
• mga adlaw sa semana — days of the week
• tibuok adlaw — the whole day
• adlaw-adlaw — everyday / daily
• adlaw sa pista — fiesta day

5. Detailed Usage

• Calendar sense: Combine with weekdays (adlaw nga Sabado) or dates (ika-pito nga adlaw).
• Sun sense: Rural or poetic—nagdan-ag ang adlaw (“the sun shines”).
• Idioms: “Walay adlaw nga dili ­–” (“No day passes that…”) indicates regularity.
• Grammatical notes: When acting as a time marker, often preceded by sa, niadtong, or niana ng.

6. Common Mistakes to Watch For

• • Writing adlaws for plural; correct is mga adlaw.
• • Confusing adlaw (day) with bulan (month) or oras (hour).
• • Forgetting markers: kita ugma adlaw ❌ → kita ugma nga adlaw ✅.
• • Using adlaw to mean “weather” (correct word is panahon).

7. Conversational Phrases

1. Maayong adlaw! — “Good day!”
2. Adlaw-adlaw ko nag-exercise. — “I exercise every day.”
3. Sa sunod adlaw ta magkita. — “Let’s meet the next day.”
4. Giinitan ko sa adlaw. — “The sun is beating down on me.”
5. Hapit na mahuman ang adlaw. — “The day is almost over.”

8. Everyday Conversation Exchanges

Exchange 1
A: Unsang adlaw karon?
B: Miyerkules, tingali.

Exchange 2
A: Kanus-a ang adlaw sa pista sa inyong baryo?
B: Ikatulong Domingo sa Mayo.

Exchange 3
A: Ngano nga init kaayo ang adlaw?
B: Wala man gud dag-om.

Exchange 4
A: Unsa’y imong plano sa sunod adlaw?
B: Mag-review ko para sa exam.

Exchange 5
A: Kinsa’y duty ugma nga adlaw?
B: Si Nurse Liza ang nakaschedule.

Question–Answer Exercise

Part 1 – Five Questions

1. Asa nakita ang adlaw sa buntag?
   A. Ang adlaw sa buntag nakita.
   B. Sa buntag nakita ang adlaw.
   C. Nakita ang adlaw sa buntag.
2. Unsa’y gihandom sa adlaw?
   A. Ang kahayag gihandom sa adlaw.
   B. Gihandom sa adlaw ang kahayag.
   C. Sa adlaw gihandom ang kahayag.
3. Kinsa ang mo-hulat sa sunod adlaw?
   A. Si Rina ang mo-hulat sa sunod adlaw.
   B. Sunod adlaw si Rina mo-hulat ang.
   C. Ang si Rina sunod adlaw mo-hulat.
4. Kanus-a nimo gihandom ang adlaw?
   A. Kanus-a nimo gihandom ang adlaw.
   B. Gi-handom nimo kanus-a ang adlaw.
   C. Ang adlaw gihandom nimo kanus-a.
5. Ngano nga nag-hayag ang adlaw?
   A. Tungod sa walay panganod nag-hayag ang adlaw.
   B. Nag-hayag tungod sa walay panganod ang adlaw.
   C. Ang adlaw tungod sa walay panganod nag-hayag.

Part 2 – Correct Answers

1. Correct: C — Nakita ang adlaw sa buntag.
   • Verb first, then subject, then time phrase.
2. Correct: B — Gihandom sa adlaw ang kahayag.
   • Verb first; clarifies what the sun “longs for” (figurative sentence).
3. Correct: A — Si Rina ang mo-hulat sa sunod adlaw.
   • Si marks the name; ang shows she is the one waiting.
4. Correct: A — Kanus-a nimo gihandom ang adlaw.
   • Question word first; pronoun + verb + object follow.
5. Correct: A — Tungod sa walay panganod nag-hayag ang adlaw.
   • Cause phrase in front; verb-subject sequence after.