bukid

Cebuano Word: bukid

1. Part of Speech, Meaning, Usage, and Example Sentences

• Part of speech: Noun – “mountain, hill, highland; the countryside.”
• Typical uses:
  • Geographic feature: a natural elevation.
  • Rural area: sa bukid often means “up-country” or “the province.”

Example sentences

• Klaro kaayo ang bukid sa layo. – The mountain is very clear from afar.
• Nagpuyo sila sa bukid ug nag-uma. – They live in the mountains and farm.
• Lisod sakahun ang taas nga bukid. – The tall mountain is hard to climb.
• Naga-agos ang tubod gikan sa bukid. – The spring flows from the mountain.
• Muiwas mi sa kainit sa siyudad, mouli mi sa bukid. – We escape the city heat by going back to the countryside.

2. Singular & Plural

• Singular: bukid
• Plural: mga bukid – mountains / mountain ranges

3. Where It Sits in a Sentence

• Subject: Bugnaw ang hangin sa bukid. – The air in the mountains is cool.
• Object: Tan-awa ang bukid nga nag-purong-purong ug panganod. – Look at the mountain crowned with clouds.
• Prepositional phrase: Nag-hike sila padulong sa bukid. – They hiked toward the mountain.

4. Common Collocations

• taas nga bukid – high mountain
• hangin sa bukid – mountain air
• dalan sa bukid – mountain road or trail
• mga bukid sa Kordilyera – Cordillera mountains
• panimalay sa bukid – rural home

5. Detailed Usage Notes

• Sa bukid can simply mean “in the province,” not only on a literal mountain.
• Often paired with verbs saká (climb), naog (descend), tan-aw (view), puyo (live).
• Figurative: bukid sa problema – “a mountain of problems” (something large or daunting).

6. Common Mistakes

• Redundant plural (tulo ka mga bukid ✗) – say tulo ka bukid.
• Starting a neutral clause with the noun (Bukid taas kaayo ✗) instead of predicate-first.
• Mixing bukid (mountain) with balud (wave) or buki (rustic person).

7. Five Conversational Phrases

1. Nindot ang tan-aw sa bukid sa kaadlawon. – The mountain view at dawn is beautiful.
2. Mobalik ko sa bukid kon Pasko. – I’ll return to the countryside at Christmas.
3. Presko gyud ang hangin sa bukid. – The air in the mountains is truly fresh.
4. Daghan og prutas sa bukid karong ting-ani. – There’s plenty of fruit in the hills this harvest time.
5. Ayaw pag-labay og basura sa bukid. – Don’t throw trash in the mountains.

8. Five Short Conversation Exchanges

1. Q: Taas ba kaayo ang bukid nga inyong sak-on?
   A: Dili kaayo, pero taas-taas gihapon para sa mga bag-ohan. – Not very, but still quite high for beginners.
2. Q: Naa ba siloy (hornbill) sa bukid?
   A: Oo, makit-an pa usahay sa kalasangan sa bukid. – Yes, you can still sometimes see them in the mountain forest.
3. Q: Puwede ba mag-kamping sa bukid ugma?
   A: Puwede basta magdala tag tent ug suga. – Yes, as long as we bring a tent and lights.
4. Q: Gi-asfalto na ba ang dalan paingon sa bukid?
   A: O, pero pait-pait gihapon ang sako-sako nga liko. – Yes, but the many sharp turns are still tough.
5. Q: Unsa may labing nindot nga bukid para sa day-hike?
   A: Bukid Tapyas kay sayon ug naay nindot nga tan-awon sa tuktok. – Mount Tapyas because it’s easy and has great views at the summit.

9. Multiple-Choice Dialogue Questions

Q1. Gisaká ba nila ang bukid sa Domingo?
A. Gisaká nila ang bukid sa Domingo.
B. Bukid gisaká nila sa Domingo.
C. Nila gisaká sa Domingo ang bukid.

Q2. Tan-awon ba nimo ang bukid gikan sa bintana?
A. Tan-awon nimo ang bukid gikan sa bintana.
B. Gikan sa bintana tan-awon nimo ang bukid.
C. Nimo tan-awon gikan sa bintana ang bukid.

Q3. Presko ba ang hangin sa bukid kon gabii?
A. Presko ang hangin sa bukid kon gabii.
B. Ang hangin presko sa bukid kon gabii.
C. Sa bukid presko ang hangin kon gabii.

Q4. Mopuyo ba sila sa bukid human sa balhin?
A. Mopuyo sila sa bukid human sa balhin.
B. Human sa balhin mopuyo sila sa bukid.
C. Sila mopuyo human sa balhin sa bukid.

Q5. Walay ba bukid sa ilang isla?
A. Walay bukid sa ilang isla.
B. Sa ilang isla walay bukid.
C. Bukid walay sa ilang isla.

Answer Key

1. Correct: A. – Verb Gisaká first, subject nila next, object phrase last.
   • B starts with object; C starts with subject.
2. Correct: B. – Location phrase may front for focus; verb tan-awon still follows subject immediately.
   • A verb-first acceptable but B chosen for variety; C scrambles elements.
3. Correct: C. – Predicate adjective allowed after fronted location for emphasis (Sa bukid presko…).
   • A neutral but we select C to avoid patterning; B splits predicate awkwardly.
4. Correct: B. – Time phrase Human sa balhin fronted; verb mopuyo comes next, keeping predicate near start.
   • A & C begin with subject or scramble phrase order.
5. Correct: A. – Negative predicate Walay bukid leads, location follows.
   • B fronts location; C fronts noun without predicate.