▸ 1. Part of Speech & Meaning
• Part of speech: numeral / determiner
• Meaning: “two hundred fifty (250)”
Duha ka gatos ug kalim-an ka estudyante ang nisalmot.
→ Two hundred fifty students joined.
Nag-order ko og duha ka gatos ug kalim-an ka bibingka.
→ I ordered 250 rice cakes.
Duha ka gatos ug kalim-an ra ko ka minuto nag-hulat.
→ I waited only 250 minutes.
▸ 2. Cebuano or Spanish?
- Native form: duha ka gatos ug kalim-an
- Spanish-based: dosyentos sinkwenta (250)
▸ 3. Where Each Form Is Used
Scene | Native (250) | Spanish (250) |
---|---|---|
Counting people / items | ✓ | — |
Prices, phone digits, IDs | — | ✓ |
Ordinal reference | ika-duha ka gatos ug kalim-an (250ᵗʰ) | Spanish ordinals almost unused |
▸ 4. How to Use duha ka gatos ug kalim-an
duha ka gatos ug kalim-an ka + Noun
Duha ka gatos ug kalim-an ka tiket among gipalit.
- Mini-phrases:
• duha ka gatos ug kalim-an ra – only 250
• duha ka gatos ug kalim-an pa – 250 more - Frequency:
Duha ka gatos ug kalim-an ka beses siya mi-praktis sa tuig. - Ordinal:
ika-duha ka gatos ug kalim-an = 250ᵗʰ
▸ 5. Five Common Pitfalls
- Forgetting ka: ✗ duha ka gatos ug kalim-an mansanas
- Adding another plural marker: ✗ duha ka gatos ug kalim-an ka mga tawo
- Mixing dosyentos sinkwenta inside a native-style sentence
- Reversing order: ✗ mansanas duha ka gatos ug kalim-an ka
- Using cardinal instead of ordinal when ranking
▸ 6. Quick Collocations
- duha ka gatos ug kalim-an ka ___ – 250 …
- duha ka gatos ug kalim-an ra – only 250
- duha ka gatos ug kalim-an pa – 250 more
- ika-duha ka gatos ug kalim-an – 250ᵗʰ
- sa duha ka gatos ug kalim-an ka adlaw – in 250 days
▸ 7. Learner Alerts
- Phone digits & money totals are usually read as dosyentos sinkwenta or English “two-fifty.”
- Pronounce /DU-ha ka GA-tos ug ka-LI-man/.
- Avoid Tagalog dalawang-daan limampu.
- Use mga, hapit for approximate numbers.
▸ 8. Handy Phrases
- Duha ka gatos ug kalim-an ra mi kabuok karon. — “Only 250 of us now.”
- Pwede ko mangayo og duha ka gatos ug kalim-an pa ka kutsara? — “May I have 250 more spoons?”
- Duha ka gatos ug kalim-an na lang ang nahibilin. — “Just 250 remain.”
- Magkita ta mga duha ka gatos ug kalim-an ka oras gikan karon. — “Let’s meet about 250 hours from now.”
- Duha ka gatos ug kalim-an ka beses nako gisulayan — nakaya ra gyud! — “I tried 250 times and finally did it!”
▸ 9. Mini-Dialogues (Cebuano ⇄ English)
# | A — Question | B — Answer |
---|---|---|
1 | Tag-pila ang duha ka gatos ug kalim-an ka mangga? | ₱1 250 ra tanan. — “Only ₱1,250 for all 250.” |
2 | Duha ka gatos ug kalim-an ba ka adlaw ka mag-bakasyon? | Oo, duha ka gatos ug kalim-an ra ko ka adlaw libre. — “Yes, exactly 250 days.” |
3 | Naa kay duha ka gatos ug kalim-an ka tiket? | Wala, duha ka gatos ug katorse ra ang nabilin. — “No, only 214 left.” |
4 | Duha ka gatos ug kalim-an na ka tuig ta nag-kaila, noh? | Sakto, duha ka gatos ug kalim-an ka tuig na gyud! — “Right, 250 years indeed!” |
5 | Mopalit ta og duha ka gatos ug kalim-an ka botelya? | Murag daghan; duha ka gatos lang siguro. — “Seems too many; maybe 200 instead.” |
▸ 10. Multiple-Choice Dialogue Questions
Each question uses duha ka gatos ug kalim-an; choose the single declarative sentence with correct word order.
Q1. Duha ka gatos ug kalim-an ba ka libro imong gipalit?
A Gipalit ko duha ka gatos ug kalim-an ka libro.
B Libro duha ka gatos ug kalim-an ka akong gipalit.
C Duha ka gatos ug kalim-an ka libro akong gipalit.
Q2. Duha ka gatos ug kalim-an ba mo ka adlaw mag-puyo dinhi?
A Mag-puyo dinhi mo duha ka gatos ug kalim-an ka adlaw.
B Dinhi duha ka gatos ug kalim-an ka adlaw mo mag-puyo.
C Mo mag-puyo dinhi duha ka gatos ug kalim-an ka adlaw.
Q3. Duha ka gatos ug kalim-an ba ka bata ang nag-dula sa gawas?
A Sa gawas nag-dula duha ka gatos ug kalim-an ka bata.
B Duha ka gatos ug kalim-an ka bata nag-dula sa gawas.
C Nag-dula duha ka gatos ug kalim-an ka bata sa gawas.
Q4. Duha ka gatos ug kalim-an ba ta ka botelya ang paliton?
A Paliton ta duha ka gatos ug kalim-an ka botelya.
B Ta duha ka gatos ug kalim-an ka botelya paliton.
C Botelya duha ka gatos ug kalim-an ka paliton ta.
Q5. Duha ka gatos ug kalim-an ba sila ka beses ni-adto didto?
A Duha ka gatos ug kalim-an ka beses sila didto ni-adto.
B Ni-adto sila didto duha ka gatos ug kalim-an ka beses.
C Didto sila duha ka gatos ug kalim-an ka beses ni-adto.
▸ Answer Key & Short Explanations
Q | Correct | Why it’s correct |
---|---|---|
1 | C | Numeral phrase before subject+verb; A ok but C chosen for variety, B scrambles. |
2 | A | Verb → place → subject → numeral sounds natural; B/C shift helpers awkwardly. |
3 | B | Subject phrase then verb is idiomatic; A/C move adverbial oddly. |
4 | A | Imperative Paliton ta + object; B/C split components. |
5 | B | Frequency phrase best at sentence end; A/C invert sentence parts. |
« Back to Glossary Index