hinay

Cebuano Word: hinay

1 Part of Speech, Meaning, and Everyday Example Sentences

• Part of speech: Adverb (and adjective) of manner/intensity
• Core meaning: “slow,” “slowly,” “soft/quiet”

• Hinay ko’g lakaw kay basa ang salog. — I walk slowly because the floor is wet.
• Palihug, hinay ang tingog sa telepono. — Please keep the phone volume low/soft.
• Ni-hinay ang hangin pagkahapon. — The wind became gentle yesterday afternoon.

2 Points to Remember When Learning Cebuano Adverbs Like hinay

• Dual sense: Refers both to speed (slowly) and volume/force (softly, gently).
• Intensifiers: Pair with kaayo (very) or ra (only): hinay kaayo, hinay ra.
• Reduplication: Hinay-hinay (“little by little”) expresses gradual action.
• Negative counterpart: kusog (fast/loud); mastering both gives precise contrasts.
• Polite control: Using hinay softens commands—useful in formal contexts (Hinay lang sa imong tingog).

3 Common Collocations

• hinay kaayo — very slow / very soft
• hinay ra — just slow / only soft
• hinay-hinay og + verb — do something gradually
• hinay nga tingog — low voice
• pag-hinay sa + noun — the slowing down of …

4 Typical Position in a Sentence

• Post-verbal (neutral): Nag-drive siya hinay sa kalsada.
• Predicate adjective: Hinay ang internet karon.
• Clause-initial (emphatic): Hinay kaayo, basin ma-unsa ta.

5 Five Frequently Used Conversational Phrases

1. Hinay lang ug estorya palihug. — Please speak softly.
2. Hinay kaayo ang siyempre karon sa dagan sa trabaho. — Work progress is very slow today.
3. Hinay-hinay lang ta sa gasto. — Let us spend little by little.
4. Pag-hinay sa pag-drive kung uwanon. — Slow down when it is rainy.
5. Dili hinay ang serbisyo diri; paspas ra man. — The service here is not slow; it is actually quick.

6 Five Simple Conversation Exchanges

1. A: Unsa’y problema sa printer?
   B: Hinay kaayo ang pag-print karon. The printing is very slow now.
2. A: Madungog ko ba nimo?
   B: Dili kaayo—hinay imong tingog. Not much—your voice is low.
3. A: Ganahan ka modagan?
   B: Oo, pero hinay-hinay lang usa ko. Yes, but I will jog slowly for now.
4. A: Nia ka pa ba sa opisina?
   B: Oo, hinay pa man ang internet, nag-hulat ko. Yes, the internet is still slow; I am waiting.
5. A: Pwede nato sugdan ang meeting?
   B: Hinay pa si Mark sa pag-setup, pero hapit na. Mark is still setting up slowly, but almost done.

7 Multiple-Choice Dialogue Questions

Q1. Ngano nag-traffic kaayo?
A. Hinay kaayo ang dagan sa sakyanan sa kalsada.
B. Dagan sakyanan kaayo hinay sa kalsada.
C. Sa kalsada kaayo hinay dagan sakyanan.

Q2. Kinsay nag-gitar?
A. Nag-gitar hinay si Paolo sa sulod.
B. Hinay nag-gitar Paolo sa sulod si.
C. Si Paolo hinay nag-gitar sa sulod.

Q3. Unsay imong gi-advise sa estudyante?
A. Hinay niya pag-basa ang akong gi-advise.
B. Gi-advise ko niya nga mag-basa hinay-hinay.
C. Gi-advise ko nga pag-hinay-hinay basa niya.

Q4. Nidungag ba ang volume?
A. Hinay gihapon ang volume sa speaker.
B. Gihapon hinay ang sa volume speaker.
C. Sa speaker volume gihapon hinay ang.

Q5. Kanus-a ka mo-kuha sa files?
A. Mo-kuha ko hinay ra unya.
B. Hinay ra unya ko mo-kuha.
C. Unya hinay ra ko mo-kuha.

Answer Key