istorya

Cebuano word: “istorya”

1. Part of Speech, Meaning, Usage, and Example Sentences

Part of speech — Noun (“story, account, conversation”) and verb root (“to tell, to talk”).

Meaning — Refers either to a narrative (story) or the act/content of speaking with someone.

Typical usage —

• Noun: introduced by ang / usa ka / akong / iyang etc.
• Verb forms: mag-istorya (will talk), nag-istorya (is talking), gi-istorya (was told), istoryahi (tell…).

Example sentences

• Naa kay istorya para sa mga bata. – You have a story for the children.
• Nag-istorya sila sa telepono kagabii. – They talked on the phone last night.
• Gi-istorya ni Lolo ang karaang kasaysayan. – Grandfather told the old history.
• Walay klarong istorya ang tsismis. – The gossip has no clear story.
• Mag-istorya ta bahin sa plano unya. – Let’s talk about the plan later.

2. Singular & Plural Forms

• Singular: istorya
• Plural: mga istorya (several stories / conversations)

3. Where to Place the Word in a Sentence

• Subject (after predicate): Interesting kaayo ang istorya.
• Object: Paminawa ang istorya sa bisita.
• Part of a prepositional phrase: Nakadungog ko sa istorya gikan sa radyo.

4. Common Collocations

• maayong istorya – good story
• taas nga istorya – long story
• istorya sa kinabuhi – life story
• istorya sa katawhan – folk tale / people’s story
• mag-istorya og tinuod – speak the truth

5. Detailed Usage Notes

• Istorya as noun pairs with verbs such as paminaw (listen), sulte (tell), himo (make up).
• Verb derivatives are very common in casual speech:
  • Mag-istorya ta. – “Let’s talk.”
  • Istoryahi ko, palihog. – “Please tell me.”
• In narratives, istorya can mean “chapter”: Unang istorya (“first story/episode”).

6. Common Mistakes to Watch For

• Beginning a neutral clause with the noun (Istorya taas kaayo ✗) instead of predicate-first.
• Mixing noun and verb forms incorrectly—e.g., Mag-istorya ko sa istorya (redundant).
• Forgetting the article ang/usa ka when istorya is subject/object.
• Using redundant plural marker (mga mga istorya ✗).

7. Five Frequently Used Conversational Phrases

• Unsa’y istorya nimo karon? – What’s your story now?
• Mag-istorya ta ugma. – Let’s talk tomorrow.
• Taas kaayo ang iyang istorya. – His story is very long.
• Walay istorya, diretso buhat. – No talk, just action.
• Paminaw sa iyang istorya, nindot kaayo. – Listen to her story, it’s very nice.

8. Five Everyday Conversation Exchanges

1. Q: Unsa’y imong paboritong istorya sa pagkabata?
   A: Ang akong paboritong istorya kay “Ang Pagong ug Ang Kuneho.” – My favorite childhood story is “The Tortoise and the Hare.”
2. Q: Nag-istorya ba mo sa imong igsoon kagabii?
   A: Oo, nag-istorya mi og dugay sa telepono. – Yes, we talked for a long time on the phone.
3. Q: Gi-istorya ba ni Mama ang balita nimo?
   A: Oo, gi-istorya niya nga madawat ko sa trabaho. – Yes, she told the news that I’ll be accepted for the job.
4. Q: Mag-istorya ba si Juan ug si Maria bahin sa kasal?
   A: Oo, mag-istorya sila karong Sabado. – Yes, they will talk this Saturday.
5. Q: Walay ba istorya gikan sa opisina?
   A: Wala pa, nag-hulat pa ko sa opisyal nga istorya. – None yet, I’m still waiting for the official word.

9. Multiple-Choice Dialogue Questions

Q1. Nakadungog ba ka sa istorya sa baryo?
A. Sa istorya sa baryo nakadungog ka.
B. Nakadungog ka sa istorya sa baryo.
C. Ka nakadungog sa istorya sa baryo.

Q2. Gi-istorya ba niya ang sekreto?
A. Gi-istorya niya ang sekreto.
B. Ang sekreto gi-istorya niya.
C. Niya gi-istorya ang sekreto.

Q3. Mag-istorya ba sila ugma buntag?
A. Sila mag-istorya ugma buntag.
B. Ugma buntag mag-istorya sila.
C. Mag-istorya sila ugma buntag.

Q4. Husto ba ang istorya nga imong nadungog?
A. Husto ang istorya nga imong nadungog.
B. Imong nadungog husto ang istorya.
C. Ang istorya husto nga imong nadungog.

Q5. Walay ba istorya gikan sa opisyal?
A. Walay istorya gikan sa opisyal.
B. Istorya walay gikan sa opisyal.
C. Gikan sa opisyal walay istorya.

Answer Key

1. Correct: B.
   • Why correct: Verb Nakadungog comes first, subject ka after, object phrase last.
   • Why A & C wrong: A fronts the prepositional phrase; C places subject before verb.
2. Correct: A.
   • Why correct: Verb Gi-istorya first, subject niya follows, object last.
   • Why B & C wrong: B starts with object; C starts with subject.
3. Correct: C.
   • Why correct: Verb Mag-istorya first, subject sila second, time phrase last.
   • Why A wrong: Subject first; B begins with time phrase.
4. Correct: A.
   • Why correct: Predicate adjective Husto leads, noun phrase follows.
   • Why B & C wrong: Word order is scrambled or object first.
5. Correct: A.
   • Why correct: Negative-existential predicate Walay istorya comes first, location phrase follows.
   • Why B & C wrong: Predicate and arguments are out of neutral order.