▸ 1. Part of Speech & Meaning
• Part of speech: numeral / determiner
• Meaning: “ninety-nine”
Kasiyaman ug siyam ka estudyante ang misalmot.
→ Ninety-nine students joined.
Nag-order ko og kasiyaman ug siyam ka puto.
→ I ordered ninety-nine rice cakes.
Kasiyaman ug siyam ra ko ka minuto nag-huwat.
→ I waited only ninety-nine minutes.
▸ 2. Cebuano or Spanish?
- Native (Cebuano): kasiyaman ug siyam
- Spanish-based: nobenta-y-nwebe (noventa y nueve)
▸ 3. How the Two Systems Are Used
| Context | kasiyaman ug siyam | nobenta-y-nwebe |
|---|---|---|
| Counting people / items | ✓ | — |
| Money totals, phone digits | — | ✓ |
| Ordinal | ika-kasiyaman ug siyam (99ᵗʰ) | Spanish ordinals nearly absent |
▸ 4. Using kasiyaman ug siyam
kasiyaman ug siyam ka + Noun
Kasiyaman ug siyam ka tiket among gipalit.
Short patterns • kasiyaman ug siyam ra = only 99
• kasiyaman ug siyam pa = 99 more
Frequency • Kasiyaman ug siyam ka beses siya mi-bisita sa tuig.
Ordinal • ika-kasiyaman ug siyam = 99ᵗʰ
▸ 5. Five Common Pitfalls
- Omitting ka: ✗ kasiyaman ug siyam mansanas
- Redundant plural: ✗ kasiyaman ug siyam ka mga tawo
- Switching to nobenta-y-nwebe mid-sentence
- Inverted order: ✗ mansanas kasiyaman ug siyam ka
- Using cardinal instead of ordinal (sa kasiyaman ug siyam adlaw → sa ika-kasiyaman ug siyam ka adlaw)
▸ 6. Quick Collocations
- kasiyaman ug siyam ka ___ — ninety-nine …
- kasiyaman ug siyam ra — only 99
- kasiyaman ug siyam pa — 99 more
- ika-kasiyaman ug siyam — 99ᵗʰ
- sa kasiyaman ug siyam ka adlaw — in 99 days
▸ 7. Learner Alerts
- Phone digits: speakers prefer nobenta-y-nwebe or English “ninety-nine.”
- Pronounce /ka-SI-ya-MAN ug SI-yam/ (stress on ya and si).
- Avoid Tagalog siyamnapu’t siyam.
- Use mga, hapit for approximate counts.
▸ 8. Handy Phrases
- Kasiyaman ug siyam ra mi kabuok karon. — “There are only ninety-nine of us now.”
- Pwede ko mangayo og kasiyaman ug siyam pa ka kutsara? — “May I have ninety-nine more spoons?”
- Kasiyaman ug siyam na lang ang nahibilin. — “Only ninety-nine remain.”
- Magkita ta mga kasiyaman ug siyam ka oras gikan karon. — “Let’s meet about ninety-nine hours from now.”
- Kasiyaman ug siyam ka beses nako gisulayan — nakaya ra gyud! — “I tried ninety-nine times and finally did it!”
▸ 9. Mini-Dialogues (Cebuano ⇄ English)
| # | A (Question) | B (Answer) |
|---|---|---|
| 1 | Tag-pila ang kasiyaman ug siyam ka mangga? | P475 pesos ra tanan.Just ₱475 for all 99. |
| 2 | Kasiyaman ug siyam ba ka adlaw ka mag-bakasyon? | Oo, kasiyaman ug siyam ra ko ka adlaw libre.Exactly 99 days. |
| 3 | Naa kay kasiyaman ug siyam ka tiket? | Wala, kasiyaman ug walo ra ang nabilin.Only 98 left. |
| 4 | Kasiyaman ug siyam na ka tuig ta nag-kaila, noh? | Sakto, kasiyaman ug siyam ka tuig na gyud.Ninety-nine years indeed. |
| 5 | Mopalit ta og kasiyaman ug siyam ka botelya? | Murag daghan; nobenta lang siguro.Maybe ninety is enough. |
▸ 10. Multiple-Choice Dialogue Questions
Q1. Kasiyaman ug siyam ba ka libro imong gipalit?
A Kasiyaman ug siyam ka libro akong gipalit.
B Libro kasiyaman ug siyam ka akong gipalit.
C Gipalit ko kasiyaman ug siyam ka libro.
Q2. Kasiyaman ug siyam ba mo ka adlaw mag-puyo dinhi?
A Mag-puyo dinhi mo kasiyaman ug siyam ka adlaw.
B Dinhi kasiyaman ug siyam ka adlaw mo mag-puyo.
C Mo mag-puyo dinhi kasiyaman ug siyam ka adlaw.
Q3. Kasiyaman ug siyam ba ka bata ang nag-dula sa gawas?
A Sa gawas nag-dula kasiyaman ug siyam ka bata.
B Kasiyaman ug siyam ka bata nag-dula sa gawas.
C Nag-dula kasiyaman ug siyam ka bata sa gawas.
Q4. Kasiyaman ug siyam ba ta ka botelya ang paliton?
A Paliton ta kasiyaman ug siyam ka botelya.
B Ta kasiyaman ug siyam ka botelya paliton.
C Botelya kasiyaman ug siyam ka paliton ta.
Q5. Kasiyaman ug siyam ba sila ka beses ni-adto didto?
A Kasiyaman ug siyam ka beses sila didto ni-adto.
B Ni-adto sila didto kasiyaman ug siyam ka beses.
C Didto sila kasiyaman ug siyam ka beses ni-adto.
▸ Answer Key & Short Reasons
| Q | Correct | Why it’s correct |
|---|---|---|
| 1 | A | Numeral phrase before subject + verb; B/C mis-order words. |
| 2 | A | Natural sequence “verb + place + subject + numeral.” |
| 3 | B | Subject phrase then verb is idiomatic; others shift adverbial oddly. |
| 4 | A | Imperative Paliton ta followed by object; others split elements. |
| 5 | B | Frequency phrase placed at sentence end flows smoothly. |
« Back to Glossary Index
