Martes

1 Part of Speech, Meaning, and Example Sentences

• Part of speech: noun – proper noun (day name)
• Meaning: “Tuesday,” the second work-day of the week in the Philippines.

Example sentences

1. Mag-klase ko sa Martes. – I have class on Tuesday.
2. Sa Martes pa moabot ang package. – The package will arrive on Tuesday.
3. Dili ko libre karong Martes. – I am not free this Tuesday.

2 Key Points When Learning Day- and Time-Related Vocabulary

• Always place the preposition sa before a day (sa Martes = “on Tuesday”).
• For habitual actions, add kada or matag (kada Martes = “every Tuesday”).
• Do not insert the article ang in time phrases; say sa Martes, not sa ang Martes.
• Day names are often written in lowercase in Cebuano sentences.
• Pronounce the Spanish stress pattern (mar-TES), not MAR-tes.

3 Common Collocations with “Martes”

• sa Martes – on Tuesday
• kada Martes – every Tuesday
• karong Martes – this coming Tuesday
• niadtong Martes – last Tuesday
• Martes sa buntag / Martes sa gabii – Tuesday morning / Tuesday evening

4 Typical Position in a Sentence

“Martes” sits in the time-expression slot:

• After the predicate: Mo-trabaho ko sa Martes.
• At the start for emphasis: Sa Martes ko mo-trabaho, dili sa Miyerkules.

5 Five Very Common Conversational Phrases

1. Libre ka ba sa Martes? – Are you free on Tuesday?
2. Ayaw kalimti ang meeting sa Martes. – Don’t forget the meeting on Tuesday.
3. Balhin ta sa Martes kung dili ka pwede karon. – Let’s move it to Tuesday if you’re not available now.
4. Kita ta pag-usab karong Martes. – Let’s meet again this Tuesday.
5. Naa koy ensayo kada Martes. – I have practice every Tuesday.

6 Five Simple Conversation Exchanges

1. A: Libre ba ka sa Martes?
   B: Libre ko; magkita ta sa library.
   A: Are you free on Tuesday?
   B: I’m free; let’s meet at the library.
2. A: Kanus-a nato i-submit ang report?
   B: Sa Martes nato i-submit.
   A: When will we submit the report?
   B: We’ll submit it on Tuesday.
3. A: Naa kay klase karong Martes?
   B: Wala, bakante ko ana nga adlaw.
   A: Do you have class this Tuesday?
   B: No, I’m free that day.
4. A: Kinsa imong kuyog sa Martes?
   B: Si Liza ra.
   A: Who will go with you on Tuesday?
   B: Just Liza.
5. A: Maka-adto ba ka sayo sa Martes?
   B: Maka-adto ko; sayo ko mo-mata.
   A: Can you leave early on Tuesday?
   B: I can; I wake up early.

7 Multiple-Choice Dialogue Questions

Q1. Unsa imong buhaton sa Martes?
A. Sa Martes buhaton nako ang proyekto.
B. Buhaton nako ang proyekto sa Martes. ← correct
C. Nako sa Martes buhaton ang proyekto.

Q2. Libre ba ka sa Martes?
A. Ko libre sa Martes.
B. Sa Martes ko libre.
C. Libre ko sa Martes. ← correct

Q3. Kanus-a magsugod ang klase sa Martes?
A. Magsugod ang klase sa Martes alas otso. ← correct
B. Sa Martes alas otso magsugod ang klase.
C. Ang klase sa Martes magsugod alas otso.

Q4. Kinsa imong makig-meeting sa Martes?
A. Kang Ana sa Martes makig-meeting ko.
B. Sa Martes kang Ana ko makig-meeting. ← correct
C. Makig-meeting ko kang Ana sa Martes.

Q5. Mobalik ba siya sa Martes?
A. Mobalik siya sa Martes. ← correct
B. Sa Martes siya mobalik.
C. Siya mobalik sa Martes.

Answer Key

• Q1 – B
  The verb phrase “Buhaton nako” (I will do) comes first, followed by the object and the time phrase “sa Martes.”
• Q2 – C
  Predicate “Libre ko” (I am free) precedes the time phrase.
• Q3 – A
  Verb “Magsugod” + subject “ang klase” + time phrase is the normal declarative order.
• Q4 – B
  Beginning with the time phrase “Sa Martes” for emphasis is acceptable; object and verb follow in logical order.
• Q5 – A
  Verb “Mobalik” + subject “siya” + time phrase “sa Martes” forms a clear answer.