1 Part of Speech, Meaning, and Example Sentences
- Part of speech: noun
- Meaning: “minute” – a sixty-second unit of time, borrowed from Spanish minuto and commonly used in Cebuano.
Example sentences
- Hatagi ko ug lima ka minuto. – Give me five minutes.
- Human ra ni sa usa ka minuto. – This will be done in one minute.
- Nag-hulat ko og napulo ka minuto sa sakayan. – I waited ten minutes at the terminal.
- Sa pipila ka minuto, magsugod na ang klase. – In a few minutes, class will start.
- Wala na koy igong minuto para moluto. – I have no more minutes left to cook.
2 Points to Keep in Mind (Time-Related Vocabulary)
- Pair a numeral with ka minuto to show duration: tulo ka minuto = three minutes.
- For very short periods, Cebuano speakers may say pipila ka minuto (a few minutes).
- Use clock expressions (alas dos ug lima ka minuto = 2:05) only in formal announcements; everyday speech prefers las dos y singko or simply dos singko.
- Place the time phrase near the verb so listeners know when the action happens.
- Avoid mixing English “minutes” inside a Cebuano structure; stay consistent.
3 Common Collocations
- usa ka minuto – one minute
- lima ka minuto – five minutes
- pipila ka minuto – a few minutes
- tibuok minuto – the whole minute
- sa matag minuto – every minute
4 Typical Position in a Sentence
- After the verb for duration: Nag-gikan sila og lima ka minuto na ang milabay.
- Inside a time clause: sa sulod sa duha ka minuto.
- Occasionally fronted for emphasis: Lima ka minuto ra ang gihatag nako.
5 Five Frequently Used Conversational Phrases
- Palihug, hulat ug lima ka minuto. – Please wait five minutes.
- Mahuman ko niini sulod sa usa ka minuto. – I will finish this within a minute.
- Balik lang ko sa pipila ka minuto. – I will be back in a few minutes.
- Wala na tay daghang minuto! – We do not have many minutes left!
- Mag-stretch ta kada minuto sa trabaho. – Let us stretch every minute at work.
6 Five Simple Conversation Exchanges
- A: Pila ka minuto ka nag-hulat?
B: Mga napulo ka minuto ra.
A: How many minutes did you wait?
B: Only about ten minutes. - A: Humanon nimo karon dayon?
B: Oo, usa ka minuto ra kini.
A: Will you finish it right now?
B: Yes, it will take just a minute. - A: Makalakaw ta ug sayo?
B: Hatagi lang ko ug lima ka minuto.
A: Can we leave early?
B: Just give me five minutes. - A: Kanus-a magsugod ang pelikula?
B: Sa pipila ka minuto mag-sugod na.
A: When does the movie start?
B: It will start in a few minutes. - A: Naa bay break sa klase?
B: Oo, duha ka minuto nga pahulay kada oras.
A: Is there a break in class?
B: Yes, a two-minute rest every hour.
7 Multiple-Choice Dialogue Questions
Q1. Unsa imong buhaton sulod sa tulo ka minuto?
A. Sulod sa tulo ka minuto buhaton nako ang lista.
B. Tulo ka minuto sulod buhaton nako ang lista.
C. Buhaton nako ang lista sulod sa tulo ka minuto.
Q2. Pila ka minuto ang biyahe padulong plaza?
A. Ang biyahe padulong plaza lima ka minuto ra.
B. Lima ka minuto ra ang biyahe padulong plaza.
C. Ra lima ka minuto padulong plaza ang biyahe.
Q3. Makahuwat ba ka og pito ka minuto?
A. Makahuwat ka ba og pito ka minuto?
B. Og pito ka minuto makahuwat ka ba?
C. Pito ka minuto ba makahuwat ka?
Q4. Nagsugod ba ang meeting human sa duha ka minuto?
A. Human sa duha ka minuto nagsugod ang meeting.
B. Ang meeting nagsugod human sa duha ka minuto.
C. Nagsugod ang meeting human sa duha ka minuto.
Q5. Mahuman ba niya ang sulat sa usa ka minuto?
A. Sa usa ka minuto mahuman niya ang sulat.
B. Mahuman niya ang sulat sa usa ka minuto.
C. Mahuman sa usa ka minuto ang sulat niya.
Answer Key
- Q1 – Correct: C
Natural order: verb phrase Buhaton nako ang lista followed by duration sulod sa tulo ka minuto. - Q2 – Correct: B
Start with duration Lima ka minuto ra, then copula phrase ang biyahe padulong plaza. - Q3 – Correct: A
Verb Makahuwat plus actor and duration forms a clear yes-no question answer. - Q4 – Correct: C
Declarative answer: verb Nagsugod + subject ang meeting + time clause human sa duha ka minuto. - Q5 – Correct: B
Verb + subject + time phrase gives a smooth affirmative sentence; the others misplace subject or time.
