napulo

Cebuano word: napulo — “ten”

1. Part of speech, meaning, and example sentences

• Part of speech: numeral / determiner (cardinal)
• Meaning: the quantity 10

Example sentences

• Napulo ka estudyante ang mipasar sa eksámen. – Ten students passed the exam.
• Nag-order ko og napulo ka pan de sal. – I ordered ten bread rolls.
• Napulo ra ko ka minuto nang-huwat. – I waited only ten minutes.

2. Cebuano or Spanish?

• napulo – native Cebuano form
• diyes (sometimes dis / dyes) – Spanish-based form for “ten”

3. When native vs Spanish numbers are used

1. Counting everyday objects or people: napulo (napulo ka tawo).
2. Telling time: Spanish set dominates (alas diyes = 10 o’clock).
3. Money, measurements, phone numbers: usually diyes or English “ten.”
4. Ordinals below 100: native + ika- → ika-napulo (“tenth”).
5. Idioms and casual speech: strongly favor napulo.

4. Detailed notes on using napulo

• Core pattern: napulo ka + noun → Napulo ka tiket ang among gipalit.
• Fixed phrases without ka: napulo ra (“only ten”); napulo pa (“ten more”).
• Frequency adverb: Napulo ka beses siya nag-praktis matag semana. – He practises ten times a week.
• Ordinal form: ika-napulo – the tenth.
• Word order rule: numeral directly precedes ka and the noun.

5. Five common pitfalls

1. Dropping the classifier (✗ napulo mansanas → ✓ napulo ka mansanas).
2. Double plural marking (✗ napulo ka mga tawo).
3. Mixing diyes inside an otherwise native-number sentence.
4. Placing napulo after the noun (✗ mansanas napulo ka).
5. Using napulo when an ordinal is needed (✗ sa napulo adlaw → ✓ sa ika-napulo ka adlaw).

6. Common collocations

• napulo ka + noun – ten …
• napulo ra – only ten
• napulo pa – ten more
• ika-napulo – the tenth
• sa napulo ka bulan – in ten months

7. Typical learner mistakes to watch for

• Saying napulo for the digit “10” in phone numbers (natives prefer diyes or English “ten”).
• Stress shift: pronounce /NA-pu-lo/ (light first syllable), not “na-pu-LÓ.”
• Omitting the linker in rapid speech (napulo’g for napulo og).
• Borrowing Tagalog pattern (Sampung libro …) inside Cebuano sentences.
• Over-using napulo where softer quantifiers (mga, hapit) would sound more natural.

8. Five frequent conversational phrases

• Napulo ra mi kabuok karon. – There are only ten of us now.
• Pwede ko mangayo og napulo pa ka kutsara? – May I have ten more spoons?
• Napulo na lang ang nahibilin. – Only ten remain.
• Magkita ta mga napulo ka oras gikan karon. – Let us meet about ten hours from now.
• Napulo ka beses nako gisulayan, nakaya ra gyud! – I tried ten times and finally succeeded!

9. Five short dialogue exchanges

1. A: Tag-pila ang napulo ka saging?
   B: Singkwenta pesos ra ang napulo.
   – “How much are ten bananas?” – “Just fifty pesos for the ten.”
2. A: Napulo ba ka adlaw ka mag-bakasyon?
   B: Oo, napulo ra ko ka adlaw libre.
   – “Are you on vacation for ten days?” – “Yes, I’m free for only ten days.”
3. A: Naa kay napulo ka tiket?
   B: Wala, siyam ra ang nabilin.
   – “Do you have ten tickets?” – “No, only nine are left.”
4. A: Napulo na ka tuig sukad ta nagkaila, noh?
   B: Sakto, napulo ka tuig na gyud.
   – “It’s been ten years since we met, right?” – “Correct, ten years indeed.”
5. A: Mopalit ta og napulo ka botelya?
   B: Sige, napulo ka botelya igo na.
   – “Shall we buy ten bottles?” – “All right, ten bottles are enough.”

10. Multiple-choice dialogue questions

Q1. Napulo ba ka libro imong gipalit?
A. Libro napulo ka akong gipalit.
B. Napulo ka libro akong gipalit.
C. Gipalit ko napulo ka libro.

Q2. Napulo ba mo ka adlaw mag-puyo dinhi?
A. Mag-puyo dinhi mo napulo ka adlaw.
B. Dinhi napulo ka adlaw mo mag-puyo.
C. Mo mag-puyo dinhi napulo ka adlaw.

Q3. Napulo ba ka bata ang nag-dula sa gawas?
A. Ang napulo ka bata nag-dula sa gawas.
B. Sa gawas nag-dula napulo ka bata.
C. Nag-dula napulo ka bata sa gawas.

Q4. Napulo ba ta ka botelya ang paliton?
A. Botelya napulo ka paliton ta.
B. Paliton ta napulo ka botelya.
C. Ta napulo ka botelya paliton.

Q5. Napulo ba sila ka beses ni-adto didto?
A. Napulo ka beses sila didto ni-adto.
B. Didto sila napulo ka beses ni-adto.
C. Ni-adto sila didto napulo ka beses.

Answer Key

• Q1 – B Correct declarative word order: numeral phrase napulo ka libro before subject + verb.
• Q2 – A Verb + place + subject + numeral phrase is idiomatic; other options misplace elements.
• Q3 – A Fronted subject Ang napulo ka bata followed by verb is natural; others shift adverbials awkwardly.
• Q4 – B Imperative pattern “Paliton ta” plus object is correct; other options separate verb and object or misorder pronoun.
• Q5 – C Placing frequency phrase at the end reads smoothly; other options invert components unnaturally.