1 Part of speech, core meaning, and example sentences (bullet format)
- Part of speech
- Core meaning
- Expresses letting go of an offense, overlooking a mistake, or officially pardoning someone
- Example sentences
- Mo-pasaylo ko nimo bisan sakit pa. → I will forgive you even though it still hurts.
- Nag-pasaylo sila sa usag usa human sa lalis. → They are forgiving each other after the argument.
- Gi-pasaylo sa huwes ang multa tungod sa maayong pamatasan sa akusado. → The judge waived the fine because of the accused’s good conduct.
2 Verb derivations of pasaylo
Form | Voice & aspect | Usual English gloss | Example sentence |
---|---|---|---|
mag-pasaylo | Actor-focus, habitual / future | “will habitually forgive” | Mag-pasaylo siya sa gagmayng sayop sa uban. |
mo-pasaylo | Actor-focus, non-past / imperative | “will forgive; forgive!” | Mo-pasaylo ta karon, ha. |
nag-pasaylo | Actor-focus, progressive | “is / was forgiving” | Nag-pasaylo ko pag-text nimo. |
ni-pasaylo / mi-pasaylo | Actor-focus, completed past | “forgave” | Ni-pasaylo sila sa nakasala kagahapon. |
gi-pasaylo | Patient-focus, completed past | “was forgiven / pardoned by …” | Gi-pasaylo sa maestra ang estudyante. |
pasaylo-on (-on) | Patient-focus, future / imp. | “to be forgiven / forgive it” | Pasaylo-on nimo ang imong kaugalingon unya. |
pasaylo-an / pasaylo-i (-an / -i) | Beneficiary / locative | “to forgive someone / at” | Pasaylo-a ko, palihog. |
3 Where you would use it in a sentence
- Actor-focus predicate: Mo-pasaylo ko sa iyang sayop karon.
- Patient-focus predicate: Gi-pasaylo ang utang sa kliyente.
- Beneficiary / locative predicate: Pasaylo-a siya kung andam naka.
4 Common collocations
- pasaylo sa sala — forgiveness of sin
- mag-pasaylo og sayop — forgive a mistake
- mangayo og pasaylo — ask for forgiveness
- gi-pasaylo sa Ginoo — forgiven by God
- walay pasaylo — unforgiving / no pardon
5 Detailed usage notes
- Spiritual and everyday contexts – Used in church settings (divine forgiveness) and daily life (personal conflicts).
- Request form – mangayo og pasaylo (“to ask forgiveness”) is very common before mo-pasaylo occurs.
- Self-forgiveness – Cebuano allows reflexive sense: mo-pasaylo ko sa akong kaugalingon.
- Polite softener – Add palihog for gentle appeals: Pasaylo-a ko, palihog.
- Intensity modifiers – tibuok-kasingkasing nga pasaylo (“whole-hearted forgiveness”).
6 Common mistakes & things to watch out for
Mistake | Problem | Correct form |
---|---|---|
Mo-pasaylo ako nimo. | Clitic ko must follow verb. | Mo-pasaylo ko nimo. |
Gi-pasaylo ko siya. | gi- form needs genitive actor (ni / sa). | Gi-pasaylo ni ko siya. |
Pasaylo-on ta siya! | Beneficiary imperative should be pasaylo-a / pasaylo-i. | Pasaylo-a siya! |
Nag-pasaylo sa kasaypanan | Missing subject. | Nag-pasaylo ang magtiayon sa kasaypanan. |
7 Conversational phrases
- “Pasaylo-a ko, palihog.” — “Please forgive me.”
- “Manga-yo ko’g pasaylo sa tanan.” — “I ask forgiveness from everyone.”
- “Mo-pasaylo man ko, pero di ko kalimot.” — “I may forgive, but I won’t forget.”
- “Gi-pasaylo na ka niya, ayaw na kabalaka.” — “She has forgiven you, don’t worry anymore.”
- “Lisod pero kinahanglan nga pasaylo-on nato sila.” — “It’s hard, but we need to forgive them.”
8 Short everyday conversations
- A: Nakasakit ko nimo. Pasaylo-a ko, beh. — I hurt you. Please forgive me.
B: Mo-pasaylo ko, pero taronga na sunod. — I’ll forgive you, but do better next time. - A: Nag-pasaylo pa ba si Papa? — Is Dad still forgiving (me)?
B: Oo, pero ihunong na ang bisyo. — Yes, but you need to quit the vice. - A: Ni-pasaylo diay ka dayon sa imong amiga? — You forgave your friend right away?
B: Oo, kay dugay na mi nag-uban. — Yes, because we’ve been together for a long time. - A: Gi-pasaylo na ba ka sa HR sa imong late filing? — Has HR forgiven you for your late filing?
B: Gi-pasaylo ko, basta mag-submit ko sakto sunod. — They did, as long as I submit on time next. - A: Pasaylo-i ko pag-usab kung masipyat ko. — Forgive me again if I make a mistake.
B: Sige, basta maningkamot pud ka. — Okay, as long as you also try your best.
« Back to Glossary Index