proyekto

Cebuano Word: proyekto
(noun — “project,” “undertaking,” a planned piece of work with a specific goal and timeframe)

1. Part of Speech, Meaning, Usage, and Example Sentences

• Part of Speech: noun
• Meaning: a coordinated set of tasks or activities aimed at producing a defined outcome; can be academic, professional, or community-based.
• Example sentences
  • Nagsugod na ang proyekto sa pag-ayo sa kalsada. – The road-repair project has already started.
  • Nangayo ang maestro og report sa proyekto sa grupo. – The teacher asked for the group’s project report.
  • Importante ang pondo alang sa proyekto sa barangay. – Funding is important for the barangay project.
  • Nahuman nila ang proyekto sa sulod sa tulo ka bulan. – They completed the project within three months.

2. Singular & Plural Forms

• Singular: proyekto – one project
• Plural: mga proyekto – several projects

3. Where You Would Use proyekto in a Sentence

• Subject: Ang proyekto makahimo og daghang oportunidad sa trabaho. – The project can create many job opportunities.
• Object: Giaprobahan sa konseho ang proyekto kagabii. – The council approved the project last night.
• Prepositional phrase: Mag-miting sila mahitungod sa proyekto sa opisina ugma. – They will meet about the project at the office tomorrow.

4. Common Collocations

• bag-ong proyekto – new project
• proyekto sa gobyerno – government project
• proyekto sa eskuylahan – school project
• malampusong proyekto – successful project
• budget sa proyekto – project budget

5. Detailed Usage Notes

• Loanword origin: Spanish proyecto; spelling is fixed in Cebuano.
• Scope: Applies to any organized effort—construction, research, software, community events.
• Modifiers: Adjectives precede with nga (dako nga proyekto – big project).
• Verb relations: mag-proyekto (rare, “to make projects”); more common verbs are mag-plano sa proyekto (plan the project) and mag-dumala og proyekto (manage a project).

6. Common Mistakes to Watch For

• Adding English “-s” for plural (proyektos ✗) instead of mga proyekto ✓.
• Misplacing adjectives (✗ proyekto dako → ✓ dako nga proyekto).
• Using proyekto when buluhaton (routine work) is intended; proyekto implies a defined end point.
• Omitting context—specify type (e.g., proyekto sa kalsada, not just proyekto) for clarity.

7. Frequently Used Conversational Phrases

1. Tag-pila ang budget sa proyekto? – What is the project’s budget?
2. Kinsa’y nagdumala sa proyekto? – Who is managing the project?
3. Na-unsa na ang progreso sa proyekto? – How is the project progress?
4. Importante ang team work para sa proyekto. – Teamwork is important for the project.
5. Ayaw kalimti ang deadline sa proyekto. – Do not forget the project deadline.

8. Everyday Conversation Exchanges

1. A: Nakasugod na ba mo sa proyekto? – Have you started the project?
   B: Oo, nagsugod mi kagahapon pa. – Yes, we started yesterday.
2. A: Unsa nga klase nga proyekto inyong gihimo? – What kind of project are you doing?
   B: Research ni sa renewable energy. – It is research on renewable energy.
3. A: Taasa ba ang gasto sa proyekto? – Is the project expensive?
   B: Mub-an ra kung makakita tag donors. – It will decrease if we find donors.
4. A: Kinsay responsable sa report sa proyekto? – Who is responsible for the project report?
   B: Si Maria ang lead ana. – Maria leads that.
5. A: Kanus-a ang deadline sa proyekto? – When is the project deadline?
   B: Sa katapusan sa bulan. – At the end of the month.

9. Question–Answer Exercise

Part 1 – Questions with Shuffled Answer Choices

Q1. Unsa’y nahitabo sa inyong proyekto?
A. Nahuman na ang among proyekto karong semana.
B. Proyekto nahitabo among wala nahuman.
C. Ang nahitabo proyekto among na-late.

Q2. Asa ka mag-pahigayon og proyekto pa-komunidad?
A. Mag-pahigayon ko og proyekto sa barangay hall.
B. Proyekto asa mag-pahigayon ka pa-komunidad?
C. Ug proyekto mag-pahigayon ka asa pa-komunidad?

Q3. Giunsa nimo pag-manage ang proyekto?
A. Giunsa nimo ang pag-manage sa proyekto?
B. Pag-manage giunsa ang nimo proyekto?
C. Proyekto giunsa pag-manage nimo ang?

Q4. Pila ka bulan ang gikinahanglan sa usa ka proyekto?
A. Ang gikinahanglan pila ka bulan usa ka proyekto?
B. Usa ka proyekto ang gikinahanglan pila ka bulan?
C. Pila ka bulan ang gikinahanglan sa usa ka proyekto?

Q5. Ganahan ka og dako nga proyekto?
A. Ganahan ka og dako nga proyekto.
B. Og proyekto dako ganahan ka.
C. Ka ganahan og proyekto dako.

Part 2 – Answer Key and Explanations

• Q1 – Correct: A. Verb phrase Nahuman na precedes subject ang among proyekto, following normal order.
• Q2 – Correct: A. Statement begins with verb Mag-pahigayon ko, then object, then place phrase.
• Q3 – Correct: A. After Giunsa nimo, the verbal-noun phrase ang pag-manage sa proyekto is properly placed.
• Q4 – Correct: C. Cebuano duration questions place Pila ka bulan first, followed by subject ang gikinahanglan and descriptor.
• Q5 – Correct: A. Predicate Ganahan ka og keeps adjective-noun sequence (dako nga proyekto).