ubos

Cebuano Word: ubos

1 Part of Speech, Meaning, and Example Sentences

• Part of speech: Adverb of place (also adjective/noun “low, below, bottom”).
• Core meaning: Indicates a position below something or a comparatively low level (“down,” “under,” “low”).

Everyday example sentences

• Nag-puyo sila ubos sa tulay. — They live under the bridge.
• Palihug ibutang ang papel ubos sa libro. — Please put the paper below the book.
• Ni-ubos ang presyo sa gulay karon. — The vegetable price went down today.
• Gapuyo ko ubos ra sa bukid. — I live just at the foot of the mountain.
• Ayaw lumalugway; ubos ra ang tingog. — Do not shout; keep the voice low.

2 Learning Tips for Cebuano Adverbs (focus on ubos)

• Opposite pair: Memorise ubos (“low/below”) together with taas (“high/above”) to express clear contrasts.
• Marker sa: When pointing to a location, follow with sa + place (ubos sa lamesa — “under the table”).
• Add nuance:
  • ubos ra — just below / merely low
  • ubos pa — still low / still under
• Verb derivations: mi-ubos (went down), pag-paubos (to lower) frequently appear; recognise the root ubos inside them.
• Figurative sense: Can mean “humble” or “inferior” in social rank (ubos nga katungdanan — low position).

3 Common Collocations

• ubos sa hagdan — below the stairs
• ubos kaayo — very low
• ubos ra — only low / just under
• mi-ubos ang presyo — the price went down
• ubos nga ranggo — lower rank

4 Typical Position in a Sentence

• After the verb for a neutral, conversational tone:
  Ibutang nato ubos sa aparador.
• Clause-initial to emphasise place:
  Ubos sa tulay — daghang tawo ang nagpuyo.

5 Five Frequently Used Conversational Phrases

1. Ubos ra ang bayad karon. — The fee is low today.
2. Tara, lingkod ta ubos sa punuan. — Come on, let’s sit under the tree.
3. Mi-ubos na ang tubig sa balde. — The water in the pail has gone down.
4. Ayaw saba; ubos ra ang tingog. — Don’t be loud; keep your voice low.
5. Ubos pa kaayo ang balor sa peso. — The peso’s value is still low.

6 Five Everyday Conversation Exchanges

1. A: Asa nato ibutang ang kahon?
   B: Ibutang nato ubos sa lamesa. EN: Put the box under the table.
2. A: Dako ba ang abang?
   B: Dili, ubos ra ang presyo sa apartment. EN: No, the apartment’s price is low.
3. A: Ngano init kaayo diri?
   B: Kay ubos ra ang kisame, huot ang hangin. EN: Because the ceiling is low, the air feels cramped.
4. A: Mahuman ba nato karon?
   B: Oo, ubos ra ang trabaho. EN: Yes, the workload is small (low) today.
5. A: Diin ka nag-parking?
   B: Nag-parking ko ubos sa building. EN: I parked beneath the building.

7 Multiple-Choice Dialogue Questions

Q1

Asa nato ibutang ang kahon?
A. Sa ubos nato ibutang kahon ang.
B. Ibutang nato ang kahon ubos sa lamesa.
C. Nato ibutang ubos sa lamesa kahon ang.

Q2

Kinsay mohipos sa sapatos?
A. Si Ana ubos mohipos sa sapatos hagdan sa.
B. Ubos sa hagdan mokuha si Ana sapatos.
C. Si Ana mohipos sa sapatos ubos sa hagdan.

Q3

Diin ta mag-parking?
A. Mag-parking ta ubos sa building.
B. Sa building ta mag-parking ubos.
C. Ubos sa building mag-parking ta sa.

Q4

Ubos na ba ang inyong stock?
A. Stock ang ubos na ba inyong.
B. Oo, ubos na ang among stock.
C. Na among stock ang ubos oo.

Q5

Asa ta maglingkod?
A. Lingkod ta mag ubos sa punuan.
B. Ubos sa punuan lingkod ta mag.
C. Maglingkod ta ubos sa punuan.

Answer Key

• Q1 – B Correct word order: verb + subject + object + location phrase with ubos sa.
• Q2 – C Subject marker Si + name, verb, then adverbial location (ubos sa hagdan).
• Q3 – A Predicate verb first, followed immediately by place phrase containing ubos sa.
• Q4 – B Predicate adjective ubos na precedes subject ang among stock for clarity.
• Q5 – C Imperative pattern: verb + subject + location phrase (ubos sa punuan).